Samuel Langho?ne Clemens (30 ?asım 1835 ‘ 21 Nisan 1910), daha çok takma adı Ma?k Twain ola?ak bilini?, Ame?ikalı mizahçı, sati?ist, ?oman yaza?ı, yaza? ve öğ?etmen.
Tom Sawye?’ın Mace?ala?ı adlı ünlü çocuk ?omanının yaza?ıdı?. Bi? diğe? ünlü ese?i olan Hucklebe??y Finn’in Mace?ala?ı ?omanı kimi edebiyatçıla? ta?afından Ame?ikan edebiyatının ilk büyük ese?i ola?ak değe?lendi?ili?.
Ese?le?inde gülmenin güzelliğini, esa?etin ne kada? kötü bi? şey olduğunu anlatmaya çabalamış ve “iki kulaç de?inlik” anlamında bi? denizcilik te?imi olan Ma?k Twain imzası ile 30 kita? yayımlamıştı.
Daktilo makinesini ilk satın alanla?dan bi?isi olan Ma?k Twain, daktilo ile yazan ilk ?omancı ola?ak anılı? ancak hangi ese?inin (Tom Sawye? mi yoksa Missisippi’de Yaşam mı) daktiloda yazılan ilk ?oman olduğu konusunda gö?üş ay?ılıkla?ı va?dı?.
Yaşadığı dönemde halk a?asında popüle? bi?isiydi. ?a?iye?inin zi?vesinde döneminin en önemli Ame?ikan ünlüsü olduğu düşünülü?.
William Dean Howells, Booke? T. Washington, Nikola Tesla, Helen Kelle? ve Hen?y Huttleston Roge?s gibi bi?çok ünlü a?kadaşı va?dı. A?kadaşı William Faulkne? Twain’i “İlk ge?çek Ame?ikan yaza?ıdı? ve biz hepimiz onun sadece va?isle?iyiz” diye?ek onu?landı?mıştı?.
Çocukluk Yılla?ı
30 ?asım 1835 günü ABD’nin Missou?i eyaletinin Flo?ida yö?esinde dünyaya geldi. Yedi çocuklu bi? ailenin altıncı çocuğu ve sağ kalan üç ka?deşten bi?isi idi. Ailesi, o dö?t yaşındayken Mississippi Neh?i boyla?ındaki Hannibal’e taşındı. İle?ide ya?atacağı ünlü ?omanla?ı bu bölgedeki gözlemle?ine dayana?ak yazılmıştı. Esnaflık ve avukatlık ya?an babasını on bi? yaşında iken zatü??eden kaybedince okulunu bı?akıp çı?ak ola?ak bi? basımevinde çalışmaya başladı.
Gençlik Yılla?ı
On sekiz yaşına geldiğinde dünyayı keşfetme a?zusunda bi? genç ola?ak ABD’nin değişik eyaletle?ini gezmeye başladı, bu a?ada çeşitli matbaala?da çalıştı. Dö?t yıl son?a Missou?i’ye döndüğünde Mississippi Neh?i’ndeki buha?lı gemile?de ka?tanlık ya?mak istedi. ?a?tanlık sınavla?ına hazı?lık i?in çalıştı; neh?in he? ye?ini öğ?enmesi iki yılını aldı. Çok iyi öğ?endiği bu ye?le? ?omanla?ının mekanını oluştu?du.
Kendisine bu işte Hen?y adındaki ka?deşi eşlik ediyo?du. Bi? gece ?üyasında ka?deşinin çalıştığı va?u?un yanışını ve ölümünü gö?mesi ve bu olayın 1858’de aynen ?üyasındaki gibi ge?çekleşmesi onu çok etkiledi. ?a?deşinin ölümünden bi? pa?ça kendisini so?umlu tuttu ve bu olaydan son?a pa?a?sikoloji ile ilgilendi.
24 yaşında ka?tanlık ehliyetini aldı ve Ame?ikan İç Savaşı çıkıp nehi? gezile?i yasaklanana kada? nehi?de ka?tanlık ya?tı. Savaşa gönüllü ola?ak katıldı, ancak 14 günlük aske?i eğitimden son?a o?dudan ay?ılıp Nevada’da vali olan ağabeyi O?ion’un yanına gitti. ?a?deşi ile bi?likte bi? sü?e posta a?abasıyla bölgeyi gezdikten son?a zengin olma hayaliyle madencilik ya?tı. Madencilik işi başa?ısızlıkla sonuçlandı.
Evliliği ve Çocukları
Saflar Yabancı Ülkede kitabının getirdiği ekonomik rahatlık sayesinde bir arkadaşının kızkardeşi olan ve ilk görüşte aşık olduğu Oliva Langdon ile 1870 yılı Şubat ayında New York’ta evlendi. Bir süre eşi ile birlikte New York’un Buffalo kentinde yaşadı; bir gazetede editör ve yazar olarak çalıştı. Çiftin ilk çocuğu bu yıllarda dünyaya geldi ancak 19 aylıkken difteriden öldü. 1872, 1874 ve 1880 yıllarında sırasıyla kızları Susy, Clara ve Jean dünyaya geldi.
Aile, 1872’de Connecticut’ta Hartford’a taşındılar ve burada ileride Mark Twain Müzesi olacak olan evi ya?tırdılar. En önemli eserlerini Connecticut’da yaşadığı dönemde yazdı.
En Ünlü Romanlarının Yazılışı
Öksüz ve yaramaz bir çocuğun Mississippi’de geçen maceralarını anlattığı 1875 yılında yayımlanan Tom Sawyer’in Maceraları adlı eseri çok sevildi. Avrupa ile ilgili bir kita? yazmak i?in bir yayınevi ile 1878’de anlaşma ya?ınca ailesi ile Avrupa seyahatine gitti, 1879 Eylül’ünde geri döndü. 1881’de yayımlanan Prens ve Dilenci adlı romanını kızları Susy ve Clara’ya ithaf etti.
50. yaş günü kutladığı 1885 yılında yayımlanan Huckleberry Finn’in Maceraları adlı eseri kimilerince Amerikan edebiyatının ilk büyük eseri olarak değerlendirilmiştir. Bu kita?ta da yaramaz ve asi bir çocuğun hikâyesini anlattı. Konusu köleliğin yasal olduğu bir dönemde geçen eser, karakterlerden biri olan Jim’e zenci denmesi gibi nedenlerle zaman zaman yasaklamalara ve değiştirmelere maruz kalmıştır.
İş Hayatı
Huckleberry Finn’den sonra 5 yıl boyunca kita? yayımlamayı bırakan Twain, zengin olmak umuduyla işadamlığına soyunmuştu. Para kazanmak i?in çeşitli işlere yatırım ya?an Mark Twain’in girişimleri hep para kaybıyla sonuçlandı. 1885’te kurduğu yayınevi ise iflas etmesine yol açtı. İlk olarak iç savaş kahramanlarından ve eski ABD başkanlarından çok büyük hayranlık duyduğu Ulysses Grant’ın anılarını ardından Mark Twain’in kendi kitabı Huckleberry Finn’in Maceraları’nı yayımlayan yayınevi, bu iki kita?la elde ettiği başarıyı bir daha asla yakalayamadı. sozkimin.com İç savaş ile ilgili çeşitli anı kita?larının ardından dünyadaki tüm ?atoliklerin birer tane alıp okuyacağı düşüncesiyle Pa?a XIII. Leo’nun anılarını aynı anda 6 dilde yayımladı ancak ne savaş anıları ne de Pa?a’nın anıları okuyucunun ilgisini çekmemişti. Bu başarısızlıklarının ardından James W. Paige adlı mucitin geliştirdiği bir dizgi makinesi i?in harcadığı binlerce dolar da ona hiçbir gelir getiremedi.
Avrupa Yılları
1891’den sonra ailesiyle hayat pahalılığının daha az olduğu Avrupa’ya yerleşen Twain ge?imini sağlamak i?in yazılara yoğunlaştı. 1894’te yayınevi iflas etti, dizgi makinesi Chicago Herald Gazetesi’nde denendi ve başarısız bulundu. Borçlarını ödeyebilmek i?in yeni bir yol bulan Mark Twain, tüm dünyayı ka?sayan bir söyleşi turuna çıktı. Avustralya’dan Hindistan’a, Güney Afrika’dan İngiltere’ye kadar pek çok ülkeyi dolaştı. Bu konferanslar dizisine ait gezi notlarını Ekvatorun İzinde adlı yazısıyla paylaştı.
Mark Twain, 1896’da 23 yaşındaki kızı Susy’nin menenjit nedeniyle ölümü üzerine depresyona girdi ve ruhsal bunalımları hayatı boyunca zaman zaman tekrar baş gösterdi. Borçlarını ödeyip 1900’de ülkesine dönüşüne kadar ailesiyle birlikte İsviçre, Avusturya ve İngiltere’de yaşadı. ABD’ye döndükten sonra eşi Olivia’nın sağlığı bozuldu. Doktor tavsiyesi üzerine 1903 sonunda İtalya’ya gittiler, ne var ki sağlığına kavuşamayan Olivia’yı 1904’te Floransa’da kaybetti.
Son Yılları
Yaşlılık yılarında sömürgeciliği, ırk düşmanlığı, kazanç hırsı, dinsel ikiyüzlülüğü sert bir dille eleştiren yazılar yazdı. 1905’te yetmişinci yaşını Beyaz Saray’da Theodore Roosevelt’in onuruna verdiği yemekte kutladı. 1907’de Oxford Üniversitesi kendisine fahri doktora verdi. 1909’da 29 yaşındaki küçük kızı Jean kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Mark Twain, 1906’da yazmaya başladığı biyografisini tamamlayamadan ge?irdiği kalp rahatsızlığı sonucu 21 Nisan 1910 günü Connecticut’ta hayatını kaybetti.
Herkes aya benzer. Karanlık bir tarafı vardır ve onu kimseye göstermez. / Mark Twain
Eğer aç ve kimsesiz bir köpeği alıp bakar ve rahata kavuşturursanız sizi ısırmaz. İnsan ve köpek arasındaki temel fark budur. / Mark Twain
Eğitimin yapamayacağı hiçbirşey yoktur. Hiçbir şey onun etki alanının dışında kalamaz. Kötü ahlakları iyiye çevirebilir; kötü ilkeleri yıkar ve yerine yenilerini koyar; insanları melekler seviyesine çıkarabilir. / Mark Twain
Bu insanların birçoğunda muhakeme yeteneği var, ama kimse bunu dini konularda kullanmıyor. / Mark Twain Her zaman doğruyu şöyle; ne dediğini hatırlamak zorunda kalmazsın. /
Mark Twain İnsanoğlunun tek bir etkili silahı vardır. Kahkaha. / Mark Twain
Aynı yolu beraber yürüdüğümüzü sandığımız insanlar, arkamıza geçip bizi fordlamaya çalışıyorlar .. / Mark Twain
Üzüntü kendi kendini giderir, ama mutluluğun tam zevkini çıkarmak için onu paylaşacağınız birinin olması gerekir. / Mark Twain
Her şeyi biriktirebilirsiniz ama zamanı asla; Bugün tarih olmadan, kıymetini bilin. / Mark Twain
Bir klasik herkesin okumuş olmayı istediği ancak kimsenin okumak istemediği eserdir. / Mark Twain
Hiçkimse izlemiyormuş gibi dans et, hiç incinmemiş gibi sev, hiçkimse dinlemiyormuş gibi şarkı şöyle, dünya cennetmiş gibi yasa. / Mark Twain
Yağmur duasına çıkmadan önce meteorolojinin kayıtlarını karıştırmak her zaman faydalıdır. / Mark Twain
Hayat bir tercih meselesidir, Geçmişi düşünürsen masal, geleceği düşünürsen hikaye, bugünü düşünürsen gerçektir. Her güne hayatının en güzel günü olması için şans ver. / Mark Twain
Kaybettiklerim arasından en çok aklımı özlüyorum. / Mark Twain
Benim inanmadığım bir dine inananları kafir saymanın rahatlığı beni de kendi dinimi sorgulamaya götürdü. / Mark Twain
Eleştirme sanatı, edebiyatta, müzik ve dramda her ticaretin en aşağısıdır. / Mark Twain
İnsan seksen yaşında doğup 18 yasına kadar yavaş yavaş yaşasa daha mutlu olurdu. / Mark Twain
İnsan, kızarmağa ihtiyacı olan, ya da kızaran yegane hayvandır. / Mark Twain
Yarın, geride kalan hayatımızın ilk günüdür. / Mark Twain
Şaşılacak kadar çok aklım olmalı! Bazen, haftada bir kez aklımı başıma toplamam gerekiyor. / Mark Twain
Yeni bir düşünceye sahip olan kişi, düşüncesi başarıya ulaşana kadar hastadır. / Mark Twain
kaynak: wikipedia