Gözlemleyebilmek sadece çevrene bakınmakla yetinmek değildir. Aynı zamanda çevreni yorumlayabilme kabiliyetinin ortaya çıkış biçimidir. Bulunduğun ortamda rahatsız olduğun davranışlar sergileyen insanları dinlemekten ötesine geçtiğin oldu mu? Hiç tanımadığın insanların sergilediği davranışlara göz ucuyla bakmayıp bu davranışları yapıyor olmalarının sebebini anlamak için bir çaba içine girdin mi?

Hayatın her anında gözlem yeteneğini kullanabilmek birçok konuda olumlu bir bakış açısı kazanımına, bunun yanında yeni alışkanlıklar edinebilmene veya sahip olduğun birtakım kötü huylarından vazgeçmene sebep olabilir. Bulunduğun toplulukta diğer insanları dinlerken kendi aralarında kullanmayı tercih etmiş oldukları üslubu sadece dinlemekle kalma. Aynı anda tıpkı senin gibi dinleyici konumunda olan başka insanların kendilerine yöneltilen cümleler karşısında vermiş oldukları tepkileri de gözlemlemeye çalış veya kahveni içtiğin bir mekânda sadece kahvenin vermiş olduğu acı tada odaklanma. Karşı caddede yürüyen insanların yapmış olduğu eylemlere de odaklan, yan masanda oturan kişilerin birbirine karşı takındıkları mimiklerin samimiyetini bir misafir edasıyla görebilmeye çalış… Çünkü bu gözlemlerin hepsi hayatında yapıp yapmayacağın eylemler konusunda öğretici nitelikler taşır. Bu sebeple bakış açını dar bir kalıba sokma. Çünkü gözlemlediğin her davranış ve üslup sana yeni olan fikirler katabilir. Rahatsız olduğun bir davranış gözlemlediğinde, başka bir ortamda aynı davranışı kendinin de sergilemiş olduğunu düşünüyorsan; işte o an davranışından vazgeçmek için güzel bir fırsat halini alabilir. Yöneltildiğinde başka insanların hayatlarında az da olsa gülümsemelerine sebebiyet verecek cümleler kuramıyorsan, bir başkasının sarf ettiği güzel sözler sana, yöneltebilmen için yeni cümle kalıpları öğretebilir. Keza kurulan cümleler başka insanları ve seni rahatsız edecek bir içerik barındırıyorsa işte o vakit bu kapsamda olan cümlelere kapılarını kapatacağın bir an da olabilir. Yani ne yapacağını bildiğin kadar ne yapmaman gerektiğini de bilmen gerekir. Bu da gözlem yeteneğinin ne kadar geniş bir çerçeve içinde olduğu ile ilgili bir durumdur. Gözlemlerinin yetersiz kaldığı yerde deneyerek tecrübe edinmeyi unutmamalısın. Çünkü kendini keşfetmeyi başarmak ve kurmuş olduğun cümleler veya yapmış olduğun davranışların, başka insanlar üzerinde bıraktığı izlenimleri gözlemleyebilmek, aslında kendi kendinin öğretmeni olma yolunda atılmış olunan önemli bir adımdır. Bu sebeple gözlemlediğiniz kadar deneyinizde. Elbette denediğiniz her eylem başka insanlara zarar vermeyecek davranışlar ve cümle kalıplarından oluşmuyor ise.

Gözlemleyerek ve deneyimleyerek ne yapıp yapmaman gerektiğini öğrendiğinde bu öğretiler, beraberinde öğrenileni başka insanlara aktarma ihtiyacını da doğurabilir. Bunu yaptığında başka insanların hayatlarında ufak ama önemli değişikliklere sebep olabilirsin. Bu sebeple yapılmış olan yanlış davranışları veya üslubunca söylenmemiş cümlelerin yanlışlığını karşıdakine iletmekten çekinme. Bu sayede o ne yapmaması gerektiğini, sen ise ne yapman gerektiğini anlayıp üzerine düşeni yerine getirmiş olacaksın. Bu eylemi yapmış olman karakter dağarcığını genişletecek ve hayatında vereceğin her türlü kararda rehberin konumunda olacaktır. Sana nerede, ne zaman, ne şekilde davranılması gerektiğini bilen insanlar kazandıracak ve çevrendeki insanların varlığı senin aslında kim olduğunu başka insanlara yansıtacaktır.

Ne yapıp ne yapmayacağını gözlemlemek ve bilmek işte bu denli önemlidir. Hayatında daha sağlam adımlar atabilmen için çevrende olup biten her şeyi gözlemle ve başkalarınca gösterilen tepkileri görebilmek için denemekten çekinme. Kendi kendinin öğretmeni olduğunun bilincinde ol ve davranışların kadar cümlelerini de önemse. Sana karşı yöneltilen eylemlerin sende uyandırdığı hisleri asla geçiştirme. Bu, o eylemlerden kaçınmak ya da benimseyerek uygulamak, dahası aktarabilmek için bir fırsat. Bunun bilincinde olarak hayatına devam edebil ve hayatının her anında bir öğrenci olarak kalmaya devam et. Çünkü bilinçli bir birey olmak, aynı zamanda sürekli olarak öğrenmeye açlık duymak demektir. Bu sebeplene yapmayacağını bilmek için önce bilinçli olmak şart.

​Hayat bilinçli yaşadıkça daha anlamlı ancak daha acı vericidir.